191

12ص.

عليقلي خان مخبرالدوله از رجال دانشدوست، ترقيخواه و مطرح تاريخ معاصر ايران است. برخي از اقدامات وي حاكي از نوگرايي و اهتمام و توجه ايشان به امر توسعه و پيشرفت در ايران عصر قاجار است. اين جستار با روشي تحليلي- توصيفي و همچنين با تكيه بر منابع و اسناد كتابخانهاي و آرشيوي، به اقدامات سياسي و فرهنگي مخبرالدوله و سهم آن در فرايند نوگرايي اين دوره ميپردازد. يافتههاي اين پژوهش نشان ميدهند كه عليقلي خان مخبرالدوله با اتخاذ رويكردي معتدل و معقولانه در امور حكومتي و تصدي مناصب مهم و گوناگوني چون وزارت پست و تلگراف، تجارت، معارف و رياست دارالفنون و اقداماتي نظير پيريزي، مديريت، توسعه و گسترش خطوط تلگراف، تكميل كانون علمي دارالفنون، همچنين تأسيس روزنامۀ دانش، اولين روزنامۀ آموزشي ايران، اهتمام به تشكيل انجمن حافظ الصحه، اعزام محصل به خارج از كشور و پرورش متخصصان علوم، در تنوير افكار و روند نوگرايي و نوسازي ايران در عصر قاجار، سهم و تأثير بسزايي داشته است.

تاريخ علم

1397

16

1

53-64

بهار و تابستان