892

ديوفانتوسدر ابتداي كتاب خود، اريثمتيكا 4، قول ميدهد كه چگونگي حل معادلاتسهجملهاي درجۀ دوم را شرح دهد، اما چنين قواعدي در بخشهاي بازمانده از كتاباو موجود نيست. ولي كرجي سرنخهايي را عرضه ميكند كه چگونه آنها را از ديوفانتوسگرفته و بيان كرده است. كرجي در كتاب جبر خود، الفخري في الجبر والمقابلة، هم قاعدۀ متعارف جبر دورۀ اسلامي براي حل معادلاتسهجملهاي درجۀ دوم و هم تغييراتي را كه ديوفانتوساعمال كرده آورده است. وي پساز مينامد. با بررسي اثباتها و مسائل « روشديوفانتوس » اثبات قواعد، راهحلي عرضه ميكند و آن را در چندين اثر كرجي ادعا ميكنيم كه ديوفانتوسقاعدهاشبراي حل معادلاتسهجملهاي درجۀ استخراج نموده و اينكه كرجي، استنتاجات و قواعد خود را « روشديوفانتوس » دوم را از طريق اين از اريثمتيكا وام گرفته است.

ميراث علمي اسلام و ايران

1399

كاوه يزدي، محمدمهدي

9

2

18

13-41

پاييز و زمستان